‘Met háár ga ik niet om de tafel!’

Voorkomen van rechtsgang na het overlijden van een familielid loont

‘Ik sleep haar voor de rechter,’ roept mijn cliënt, als hij vermoedt dat zijn stiefmoeder een slaatje uit de erfenis wil slaan. Het is in zijn ogen de enige manier voor gerechtigheid. Toch is een rechtszaak bij familieaangelegenheden ongeveer het laatste wat je moet willen. En dat probeer ik hem voorzichtig duidelijk te maken.

VERWACHTINGSVOL KIJKT MIJN cliënt mij aan. Hij heeft totaal geen idee wat er in de mail staat die hij onlangs ontving van een Franse notaris. En al helemaal niet dat zijn in Frankrijk woonachtige vader de pijp aan Maarten heeft gegeven. Ik lees het schrijven aandachtig, en al snel stokt mijn adem in mijn keel. Ik kijk naar de sterfdatum van de vader, gedateerd op enkele maanden geleden. ‘En, wat staat erin?’ vraagt Pim* ongeduldig. ‘Het spijt me,’ stamel ik. ‘Ik heb slecht nieuws. Uw vader is overleden.’

Niet meer gesproken

Een lange ijzige stilte breekt aan. Pim en zijn partner Anne* houden hun adem in. Dan  legt Pim zijn hoofd in zijn handen en schudt het heen en weer. Bijna een minuut later zucht hij: ‘Oh nee hè.’ Uit zijn reactie begrijp ik dat het nieuws behoorlijk onverwachts komt. ‘We hebben elkaar al jaren niet meer gesproken, `fluistert hij.` wat ontzettend stom. En nou kan het niet meer.’

Met dat mens? Nooit!

Pim raapt zichzelf bij elkaar en na enkele minuten vraagt hij bedrukt: ‘En wat staat er verder in?’ Ik vertel hem dat zijn vader hem vermogen heeft nagelaten, maar dat de erfenis geregeld moet worden met zijn stiefmoeder. ‘Met dat mens? Nooit!’ roept hij uit. En hij ijsbeert door de kamer. ‘Zij is de reden dat wij elkaar nooit meer zagen. Je denkt toch niet dat ik met háár om de tafel ga?’

Bewust onjuist

Als ik verder lees, blijken de akten die de Franse notaris heeft opgesteld, aan alle kanten onvolledig. Zo missen er belangrijke bestanddelen van het vermogen, namelijk het onroerend goed. De vader investeerde jarenlang in meerdere huizen, maar dat is nergens in de bijlagen terug te vinden. Is de notaris bewust onjuist voorgelicht door de stiefmoeder? Of is het juist nalatigheid van de notaris? Is hij er klakkeloos vanuit gegaan dat er maar één huis in het bezit is? Als klap op de vuurpijl ontbreekt er informatie over de aanwezigheid van een testament.

Postillion d’amour

Pim is werkelijk des duivels. ‘Ze krijgt geen cent,’ tiert hij. ‘Ik sleep die heks voor de rechter en laat dit tot de bodem uitzoeken.’ Ik kan hem maar moeilijk bedaren. Gelukkig is zijn vriendin minder hardvochtig. Daarom stel ik voor om de beide vrouwen met elkaar in contact te brengen, waarbij Anne optreedt als een postillion d’amour

Een gouden greep, zo blijkt een week later. Anne heeft contact gehad met de stiefmoeder en in tegenstelling tot wat we dachten, is de weduwe overmand door verdriet. Ze is wanhopig nu haar man er niet meer is, en moet zich ineens bezighouden met zijn administratie. Ze ziet werkelijk door de bomen het bos niet meer, en is blij dat er vanuit Nederland actief wordt meegedacht. Ook blijkt dat de notaris zijn huiswerk onvoldoende heeft gedaan. Nadat hij van zijn onvolkomenheden op de hoogte is gebracht, wil hij er echter alles aan doen zijn fouten te herstellen. 

Rechtszaak van de baan

Daar waar een rechtszaak in eerste instantie de enige uitweg leek, is die inmiddels definitief van de baan. En gelukkig maar. Rechtszaken kosten doorgaans veel tijd en geld. En misschien nog wel belangrijker: ze drijven een familie alleen nog maar verder uit elkaar. Pim en zijn stiefmoeder zien in dat ze beter kunnen samenwerken en stellen zich uiterst coöperatief op. De verkoop van de woning wordt tijdelijk uitgesteld, en Pim krijgt de tijd om het verlies van zijn vader rustig te verwerken.

Rechtszaken kosten doorgaans veel tijd en geld. Bovendien drijven ze een familie alleen nog maar verder uit elkaar

Prioriteiten stellen

Als een dierbaar persoon overlijdt en u de nalatenschap met andere erfgenamen moet afwikkelen, komt er soms oud zeer naar boven. Het loont om dat (tijdelijk) een plek te geven, en je te richten op datgene wat er moet gebeuren. Al is het maar om een rechtszaak af te wenden. Als alles achter de rug is, kunt u
altijd nog besluiten elkaar niet meer te zien. Pim en Anne kunnen dat gelukkig beamen.

* De namen in dit artikel zijn om privacy redenen gefingeerd

Mr. Mireille Bosscher is eigenaar van Juridische Adviespraktijk Bosscher in Den Haag. In deze rubriek belicht zij juridische en notariële praktijkvoorbeelden waar u niet direct bij stilstaat. info@bosscher-advies.nl www.bosscher-advies.nl