‘Nog nooit één cent gezien!’
Huwelijkse voorwaarden óók geldig na emigratie
Per toeval ontdekt Sabine dat ze ook in Frankrijk nog steeds gehouden wordt aan de huwelijkse voorwaarden van toen. Daarnaast wordt duidelijk dat zij en haar man het bijbehorende beding nooit hebben uitgevoerd. Even wankelt een gelukkig ogend gezin. Maar dan blijkt er toch een uitweg te zijn.
‘IK WIL HET GRAAG ZONDER MIJN man bespreken,’ zegt mijn cliënte Sabine, als we om haar keukentafel zitten. Ze schuift wat onrustig heen en weer. ‘We wonen al jaren in Frankrijk, en willen een groter huis aanschaffen’, licht ze toe. ‘Met de komst van onze derde zijn we uit onze woning gegroeid. We hebben al iets nieuws op het oog.’ Even staart ze naar buiten. ‘En ik wil het graag nóg ergens over hebben.’ Ik knik.
Familiesituatie
‘Op wiens naam komt het huis te staan?’ vraag ik. Ze kijkt me verbaasd aan. Blijkbaar raak ik een gevoelige snaar. ‘Gewoon op dat van ons.’ Ik leg haar uit dat dat niet zo gewoon is, en dat de familiesituatie daarin leidend is. Zijn ze bijvoorbeeld gehuwd of
wonen ze samen? Zijn er (stief)kinderen, en zo ja, worden zij mede-eigenaar? Hoe groot is het vermogen? Is het huis dat ze gaan verkopen het hoofdverblijf, of is het een vakantiewoning? Is er een aanvullend vermogen? En zijn ze getrouwd in gemeenschap van goederen, of onder huwelijkse voorwaarden? Het laatste blijkt het geval, en ik vraag naar de akte.
Onthutst
Sabine staart me ongelovig aan. ‘Die akte hebben we zo’n vijftien jaar geleden laten opstellen op last van mijn schoonouders. Daar ben ik nu toch niet meer aan gebonden?’ Ik moet haar echter teleurstellen. ‘De emigratie naar Frankrijk heeft daar niets afgedaan,’ vertel ik haar. ‘Waarom hebben jullie de voorwaarden destijds eigenlijk opgesteld?’
Ze legt uit dat haar schoonouders vermoedden dat zij Boudewijn trouwde vanwege zijn (familie)vermogen. Het stel werd daarom vriendelijk doch dringend verzocht de vermogens te scheiden. Onthutst speurt ze naar de akte, die ze uiteindelijk aantreft.
Amsterdams verrekenbeding
‘Uitsluiting van iedere gemeenschap van goederen met een Amsterdams verrekenbeding’, lees ik op het afschrift. ‘Dat betekent dat alle inkomsten die aan het einde van een kalenderjaar onverteerd zijn gebleven, onderling verdeeld moeten worden. Dat is dus het inkomen dat overblijft nadat alle kosten voor de huishouding ervan af zijn gehaald,’ leg ik uit. ‘Zo kan de partner die geen inkomen verdient, toch een eigen vermogen opbouwen.’
Bewust niet betaald
‘Dat beding hebben we nooit toegepast’, zegt Sabine, die de ins en outs van de akte kwijt was. ‘Ik heb nooit een cent gezien.’ Het verrast me niet, in de praktijk gebeurt dat namelijk wel vaker. Ze geeft te kennen dat ze er eigenlijk niet happy mee is en het wil veranderen. ‘In onderling overleg ben ik een paar jaar geleden gestopt met werken, zodat ik voor de kinderen kon zorgen. Inmiddels zijn we al zoveel jaren verder en wil ik het graag anders verdelen. Maar wat nou als Boudewijn het zo wel goed vindt en de huwelijkse voorwaarden niet wil aanpassen? Misschien heeft hij mij wel bewust niet uitbetaald, want hij schenkt wel geregeld hoge bedragen aan onze nog jonge kinderen. Dat is dus waar ik het ook nog over wilde hebben.’
Escaleren
Ze is behoorlijk ontdaan door alles, en ik stel haar voor om het volgende gesprek toch met haar man erbij te voeren. Tenslotte kan ze de akte niet in haar eentje veranderen. Twee maanden later is het zover. Boudewijn ziet wel in dat er geen sprake is van evenwichtigheid en dat Sabine geen enkel eigen vermogen heeft kunnen opbouwen. Maar eigenlijk vindt hij het onnodig de voorwaarden aan te passen. Even dreigt de boel te escaleren. Tot ik voorstel dat ze het nieuwe huis kunnen kopen uit het ‘overbespaarde inkomen’, waardoor het dus gemeenschappelijk wordt. Ik zie hem denken en gelukkig haalt hij bakzeil.
‘Misschien heeft hij mij wel bewust niet uitbetaald, want hij schenkt wel geregeld hoge bedragen aan onze jonge kinderen’
Koop afgeblazen
Nog geen week later maken ze bij de notaris hun nieuwe huwelijkse voorwaarden. Ik laat een opgelucht stel achter. De koop van het huis dat ze op het oog hadden, blazen ze voor nu af. Het heeft te veel gebreken. Belangrijker is echter dat ze weer op één lijn zitten, want waar het klokje thuis tikt, tikt het immers nergens. De les: huwelijkse voorwaarden verliezen hun geldigheid dus niet als je in het buitenland gaat wonen. Laat ze daarom zo nu en dan door een deskundige doornemen. Dan voorkom je tijdig vervelende verrassingen.
* De namen in dit artikel zijn om privacyredenen gefingeerd
Mr. Mireille Bosscher is eigenaar van Juridische Adviespraktijk Bosscher in Den Haag. In deze rubriek belicht zij juridische en notariële praktijkvoorbeelden waar u niet direct bij stilstaat. info@bosscher-advies.nl www.bosscher-advies.nl